Gluten, de zin en onzin ervan.

Gluten is een soort eiwit dat voorkomt in verschillende granen zoals spelt, rogge, tarwe, volkorenmeel, bloem,... Gluten worden onderverdeeld in twee groepen eiwitten (gliadines en glutenines). Dat gluten in alle granen zit, is te kort door de bocht, er zijn ook granen zonder gluten zoals gierst, amaranth, boekweit, haver, mais of teff. Toch kan bijvoorbeeld haver gluten bevatten doordat het op het land zelf wordt besmet door de granen die ernaast worden gepland, niet alle haver zal dus het label glutenvrij hebben.

Hoe meer gluten een product (zoals brood) bevat, hoe steviger het product wordt. Het brood kan eigenlijk rijzen door de gluten, dit is vooral belangrijk bij volkorenbrood. Het bepaalt de structuur en stevigheid van het brood. Gluten zorgen dat het brood een skelet krijgt met gasbelletjes waardoor het brood niet meer inzakt na het bakken.

Tegenwoordig zijn er steeds meer mensen die geen gluten verdragen. Toch is dit vaak een onterechte gedachte. Wanneer je last hebt van gluten, wordt dit aangeduid met coeliakie, dit kan leiden tot maag-darmklachten.

Naast mensen met coeliakie en tarwe-allergie lijken er nog mensen last te ondervinden door glutenbevattende producten maar waar we geen stempel van voorgenoemde intoleranties of allergieën kunnen opplakken. Voorlopig wordt dit omschreven door niet coeliakie gluten sensiviteit (NCGS). Daarover is niet heel veel bekend, meestal kunnen deze mensen wel een beetje gluten verdragen voordat er klachten ontstaan. Doordat er nog niet veel over geweten is, weten we niet hoeveel procent van de westerse bevolking hier gevoelig aan is maar het zou kunnen oplopen tot 10%.

Een tijdje geleden was glutenvrij eten bijna een hype, want het zou gezonder zijn. Daardoor steeg de vraag naar glutenvrije producten. In tegenstelling is er nooit bewezen dat glutenvrij eten gezonder zou zijn, want voor amper 1% van de bevolking zou een glutenvrij dieet gezonder zijn. Het weglaten van gluten zou zelf kunnen leiden tot een eenzijdig voedingspatroon waardoor je gewoon verschillende granen en brood weglaat. Daardoor kan een tekort van verschillende vitamines ontstaan of van vezels, jodium en ijzer. Daarnaast zijn veel glutenvrije producten vrij duur en bevatten ze vaak meer suiker, vet of zout en hebben ze minder gezonde voedingswaarden. Wanneer je glutenvrij gaat eten, moet je jezelf goed inlichten welke voedingsstoffen je mogelijk tekort kan komen zodat je jouw dieet kan aanpassen.

Denk je dat je gezonder bent zonder gluten?

Meestal niet, maar we geven je enkele tips mee om zonder gluten gezond het leven door te gaan.

1. Let op suikers. Suiker is suiker, natuurlijk of geraffineerde suikers worden in je lichaam afgebroken tot glucose en we gebruiken ze als brandstof voor je lichaam, maar een teveel aan dit wordt omgezet in vet. Je zal dus aankomen door te veel suikers.
2. Verkies vers en onbewerkt. Hoe puurder je voedsel, hoe beter. Alles wat in zakjes, pakjes of potjes zit, is bewerkt. Snij je eigen groenten, gebruik je eigen losse kruiden, verkies vers boven kant-en-klare 'huisbereide' producten. Hoe meer je zelf maakt en vers koopt, hoe beter je weet wat erin zit en hoe minder vitamines er verloren gaan. Dit is vaak ook veel voedzamer en gezonder.
3. Voedend of gewoon lekker? Het lekkerste is vaak het ongezondste. Koekjes, snoep, witte rijst,... deze bevatten vaak snelle koolhydraten en deze geven je kortdurende energie, waardoor je daarna in een dipje belandt. Bovendien bevatten chips, koekjes of andere snacks veel verzadigde of bewerkte vetten, waar je lichaam weinig goed aan heeft. Probeer goed af te wisselen tussen plantaardige en dierlijke vetten, zo blijft je lichaam gezond. Plantaardige vetten vind je terug in groenten, avocado, noten en zaden.
4. Varieer. Glutenvrij eten is vaak beperkter waardoor je vaak hetzelfde gaat eten. Probeer genoeg af te wisselen en veel nieuwe recepten uit te proberen.

Op zoek naar gezonde glutenvrije producten? Ook bij Lignavita hebben we glutenvrije producten.

© 2021 Lignavita Dorien Ots